Wat is RSI?

De meeste mensen weten het antwoord op de vraag wat is RSI wel, maar hebben geen idee dat het voor Repetitive Strain Injury staat. In de volksmond wordt RSI ook muisarm genoemd, maar dit is niet helemaal correct. Repetitive Strain Injury is de naam voor de verzameling van klachten die ontstaan door het herhalen van een en dezelfde beweging. Door de continue belasting in de betreffende spiergroep ontstaan er klachten. Typerend zijn klachten in of aan de bovenrug, nek, schouder, onder- en bovenarmen, ellebogen, polsen en handen. Doordat de verzamelterm RSI voor vele klachten staat spreken medici liever over een term die de klacht aanduid. Een voorbeeld is de muisarm, door veelvuldig dezelfde inspanning te leveren met een computermuis.
RSI klachten

De definitie van RSI

De term RSI dekt eigenlijk niet geheel de lading van het syndroom. Niet alleen repeterende handelingen, maar vooral ook het langdurig in dezelfde of verkeerde houding zitten veroorzaakt RSI gerelateerde klachten. Andere gebruikte termen zijn, de muisarm, Continues Static Injuries (CSI), Cumulative Trauma Disorder, Occupational Cervico-Brachial Disorder, Repetitive Motion Injury, Overuse Injury en CANS (Complaints of Arm, Neck and/or Shoulder).

A-specifieke RSI

Onder a-specifieke RSI worden klachten verstaan waaraan geen medisch objectiveerbare aandoeningen ten grondslag ligt. De klachten openbaren zich op verschillende manieren:

  • pijn | coördinatieverlies
  • stijfheid | krachtverlies
  • tintelingen | huidverkleuringen
  • onhandigheid | temperatuurverschillen

Specifieke RSI

Duidelijk te diagnosticeren klachten, zoals: epicondylitis lateralis, syndroom van Quervain, Carpaal Tunnel Syndroom (CTS) en het Thoracic Outlet Syndrome zijn vormen van specifieke RSI.

Symptomen van RSI

RSI is een klachtensyndroom aan nek, bovenrug, schouder, boven- of onderarm, elleboog, pols of hand of een combinatie hiervan. Er is pas sprake van RSI als deze klachten leiden tot beperkingen of participatieproblemen in het werkproces, of dagelijkse bezigheden.

Luisteren naar je lichaam is belangrijk

Ervaart je regelmatig tintelingen of een doof gevoel in jouw vingers, heb je vaak last van een stijve nek, of lichte pijn in de schouder, realiseer je dan dat RSI op de loer ligt.

Wanneer de klachten verergeren omdat je niet de juiste maatregelen neemt is de kans op ernstige klachten groot!

rsi symptomen
Luister naar je lichaam
Raadpleeg daarom bij aanhoudende klachten jouw huis- of bedrijfsarts. Ook de arbocoördinator kan jou van dienst zijn met goed advies.

Oorzaken van RSI: voorlichting en bewustwording

Goede voorlichting over mogelijke oorzaken van RSI helpt het bewustzijn te vergroten. Op zijn beurt helpt een groter bewustzijn risico’s beter in te schatten. De Gezondheidsraad spreekt over onder meer de volgende risicofactoren. Wanneer je deze kent, lijkt de oplossing niet ver te zoeken (plaats voor elk risicofactor het woord ‘Voorkom’).

Fysieke risicofactoren
  • overmatig uitoefen van kracht
  • werken in een ongemakkelijke houding
  • voortdurend werken in dezelfde houding
  • repeterende bewegingen
Psychosociale risicofactoren
  • te weinig hersteltijd
  • psychische belasting (stress, hoge werkdruk en werktempo, lage arbeidsvreugde)
  • geringe sociale ondersteuning

Persoonsgebonden risicofactoren

Deze zijn per individu verschillend. Factoren als leeftijd en geslacht laten weinig ruimte voor maatregelen, wel benadrukt de Gezondheidsraad dat bij verhoging van de belastbaarheid door verbetering van de algehele conditie en spierfunctie een preventieve werking kan worden verwacht.

Stimulatie van lichaamsbeweging en bedrijfsfitness wordt als een goede maatregel gezien, mits andere spieren worden benut dan tijdens het werken, of dat de ‘werkspieren’ op een andere manier worden gebruikt. Factoren die van toepassing zijn op RSI: lichaamsbouw, karakter (omgang met stress), leeftijd, geslacht en de algehele conditie.

Preventieve maatregelen

Er zijn verschillende werkgerelateerde maatregelen die een organisatie kan en moet treffen om de gezondheid en fysieke belasting van werknemers te beschermen. Hieronder zijn enkele zaken waarover nagedacht kan worden.

Afwisseling. De organisatie moet voldoende mogelijkheid bieden om werkzaamheden af te wisselen.

Voldoende werk- en rusttijden. Door herstel te nemen in de vorm van (micro-) pauzes treedt er al verlichting op.

Werkverhoudingen. Het ontbreken van goede werkrelaties met leidinggevenden en collega’s kan leiden tot conflicten en een extra factor in het ontwikkelen van RSI betekenen.

Werkplek. Bij een goede werkplek spelen inrichting, voldoende instel mogelijkheden en omgevingsfactoren (verlichting, geluid) een rol. Lees meer over werkplekinrichting volgens ArboNed.

Werkwijze. Het kunnen toepassen van een goede én ontspannen werkhouding.

Werkdruk. Een hoge werkdruk en langdurige piekbelasting vergroten de kans op RSI.

Sport en oefeningen

Een algehele goede fysieke conditie zorgt ervoor dat belasting en belastbaarheid beter in evenwicht zijn. Zorg daarom voor voldoende lichaamsbeweging in jouw vrije tijd (sport en spel), maar ook op het werk (oefeningen).

Veelgestelde vragen over RSI

RSI – wat houdt dat eigenlijk in?

RSI is een afkorting voor Repetitive Strain Syndrome. De term staat in Nederland ook wel bekend als de bekende ‘muisarm’ en verwijst naar een serie klachten die te maken hebben met pijn in onder meer de schouders, de nek en de handen. Dit wordt veroorzaakt door (te) veel gebruik van bijvoorbeeld een computer.

Hoe ontstaat RSI?

RSI ontstaat aan de hand van een serie bewegingen die dermate veel wordt herhaald dat diverse pezen, zenuwen en spieren niet functioneren zoals de bedoeling is. Dit verschijnsel treedt vaak op bij mensen die dagelijks veel gebruik maken van de computer, hoewel een hoge werkdruk waarbij veel dezelfde bewegingen voorkomen óók een oorzaak kan zijn.

Welke klachten duiken op bij mensen die kampen met RSI?

De klachten van mensen met RSI richten zich voornamelijk op de schouder, de nek, de pols, de handen en de vingers van de patiënt. De pijn die optreedt duurt bij sommigen wekenlang.

rsi oorzaken

Hoe kom je van RSI af?

RSI is op te lossen aan de hand van een betere werkhouding en het (tijdelijk) nemen van rust. Daartoe bestaan meerdere therapieën, maar ook verschillende praktische hulpmiddelen.

Welke praktische hulpmiddelen zijn voorhanden tijdens het bestrijden van RSI?

Ergonomisch verantwoorde toetsenborden, muizen en beeldschermen zorgen voor een juist gebruik van de computer en dus voor een voldoende bestrijding óf voorkoming van RSI. Onder een RSI-muis verstaan we bijvoorbeeld een exemplaar met een zogenaamde ‘rollermouse’ of een pentablet. Verantwoorde toetsenborden zijn compact, met een extern numeriek toetsenbord.

Hoe voorkom je RSI?

Voorkomen is ook in het geval van RSI beter dan genezen. Gebruik RSI-software en -hardware en spendeer niet de hele dag achter de computer. Neem voldoende rust.

Is RSI een chronische aandoening?

Nee. Meestal verdwijnen de klachten zodra er gebruik is gemaakt van ergonomisch verantwoorde hulpmiddelen of na een rustperiode.